Francja, zwana "najstarszą córką Kościoła" [dodajmy niesłusznie, ponieważ tytuł ten chronologicznie przypadać winien...Armenii, która stała się krajem chrześcijańskim prawie 200 lat wcześniej niż Francja, bo w roku 301], obecna jest w gronie państw chrześcijańskich od 496 roku, tj. od symbolicznego chrztu króla Franków Chlodwiga.
Francja to wielkie, chlubne i ponadczasowe karty historii chrześcijaństwa i katolicyzmu. To wielkie zakony [Templariusze, Benedyktyni z Cluny, Cystersi, Dominikanie, Kortuzi, Szarytki], to plejada świętych i męczenników [francuski Panteon świętych liczy 103 przedstawicieli z Joanną d'Arc, Bernardem z Clairvaux i św Franciszkiem Salezym na czele], to 16 papieży [dla Polaków najważniejszym z nich jest niewątpliwie Sylwester II (999 - 1003), który kanonizował św. Wojciecha i ustanowił Metropolię Gnieźnieńską], to wielki wkład w naukę społeczną i doktrynę Kościoła. Katolicyzm francuski w wymiarze materialnym, to przepiękne katedry gotyckie [przede wszystkim Paryż, Chartres, Amiens, Reims oraz Beauvais], kościoły i opactwa. To także wybitni przywódcy zaangażowani w życie polityczne, z kardynałami Richelieu i Mazarin na czele. To wreszcie doskonała kultura, sztuka i szkolnictwo.
Dzień dzisiejszy Kościoła francuskiego, mimo wspaniałej tradycji i historii, odbiega zasadniczo - w aspekcie roli odgrywanej w życiu społecznym - od analogicznej roli w przeszłości.
Współczesna Francja - co pozostaje dziedzictwem Rewolucji Francuskiej - jest jednym z najbardziej laickich krajów Europy, a pochodzące jeszcze z 1905 roku prawo [Francja nie zawarła Konkordatu z Watykanem], gwarantuje pełną odrębność państwa i Kościoła [ciekawostką jest fakt, ze mimo rozlicznych zmian ustrojowych Prezydent Republiki korzysta z posiadanego przez władców francuskich od 1604 roku, tytułu Kanonika Rzymskiej Bazyliki św. Jana na Luteranie]. Mimo, że ponad 60% Francuzów deklaruje się ciągle jeszcze jako Katolicy, to do Kościoła uczęszcza - wedle różnych źródeł - jedynie 4,5% - 6% z nich. Większość terytorium współczesnej Francji to... tereny misyjne. Duchowieństwo francuskie liczy dziś jedynie 9 tys., a wedle szacunków skutkiem braku powołań, będzie kres istnienia 1/3 francuskich diecezji najdalej w 2025 roku. Dzieje się to w tym samym czasie, kiedy we Francji umacnia się stale islam.
Współczesny katolicyzm francuski charakteryzuje ogromny ferment ideowy i znaczące wewnętrzne zróżnicowanie, czego symbolem postaci abp. Marcela Lefebvre'a, Ojca Piotra [L'abbe Pierre'a], oraz bp. Jacques'a Gaillot'a.
Abp M. Lefebvre [1905 - 1991], to tradycjonalista, założyciel Bractwa Kapłańskiego Piusa X [obecnego także w Polsce]. Pozostawał w pryncypialnej opozycji wobec postanowień Soboru Watykańskiego II. Przeciwnik ekumenizmu, reformy mszału Pawła VI. Zachowywał także dystans wobec Jana Pawła II za - jego zdaniem - laicyzację i niszczenie Kościoła. Ostatecznie ekskomunikowany [1988].
Ojciec Piotr [właściwie Henri Groues (1912 - 2007)], to założyciel ruchu Emmaus, autor wydanej w 2005 roku ksiązki Mon dieu.... pourquoi [wydanie polskie: Abbe Pierre (Ojciec Piotr) [2006]; Mój Boże.... dlaczego? Wyd. Videograf II. Chorzów], zasłynął także przyznaniem się do doświadczeń seksualnych w okresie posługi, artykułowanymi wątpliwościami w kwestii zasadności celibatu, zrozumieniem dla homoseksualistów i antykoncepcji, wreszcie żądaniem odstąpienia od dyskryminacji kobiet w Kościele.
Wreszcie bp. Gaillot [pochodzący z rodziny hurtowników wina w Szampanii], to biskup erudyta [autor 12 - tu książek], słynący ze swego zaangażowania politycznego po stronie walczących o wolność i demokrację [stronnik Palestyńczyków, przeciwnik wojny w Iraku etc], ze sprzyjania modernizacji Kościoła, zwolennik prezerwatywy jako elementu walki z AIDS, a generalnie zwolennik stosowania środków antykoncepcyjnych, który po odwołaniu za kontrowersyjne wypowiedzi ze stanowiska biskupa Diecezji Evreux w Normandii i jednoczesnym powołaniu w 1995 roku, przez Jana Pawła II na tytularne stanowisko biskupa Partenii, utworzył w 1996 roku.... pierwszą na świecie diecezję w internecie [www.partenia.org].
Generalnie współczesny katolicyzm francuski cechuje daleko idąca różnorodność, z prymatem otwartości, zwłaszcza na nowe modernizacyjne prądy ideowe, posunięta desakralizacja, wreszcie indywidualizm, z niechęcią w kierunku publicznego wyznania wiary.
Dlaczego o tym wspominam? Z polskiej perspektywy, charakterystyka współczesnego francuskiego Kościoła katolickiego, wydawać się może czymś nader odległym i niemal egzotycznym. Nic bardziej złudnego. Dynamizm i zagrożenia współczesności - także w aspekcie zagrożenia tożsamości europejskiej - wymagają od nas powszechnej czujności, od hierarchii kościelnej zaś otwartości na idee Kościoła ludowego. Model wszechmogącego i wszechwładnego proboszcza to element tego co odchodzi. Warto, aby polska hierarchia kościelna monitorowała rozwój i położenie Kościoła we Francji. Powierzchowne budowanie więzi z wiernymi wyłącznie na nabożeństwach niedzielnych, straszenie odmową udzielenia ślubu i pogrzebu w kościele, manifestowany konsumpcjonizm części hierarchii, może w ciągu najdalej dwóch generacji zbliżyć pozycję Kościoła katolickiego w Polsce do obecnej we Francji. Francuzi też wybudowali w ciągu wieków mnóstwo monumentalnych Kościołów, które dziś stoją puste, mieli aż 16 - tu papieży i ... im to nie pomogło.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz